سحرخوانی در سخت سر

سحر خوانی در سخت سر

http://www.dana.ir/File/ImageThumb_0_608_458/524775

سحرخوانی  در سخت سر

محمد ولی تکاسی

[email protected]

سحر خوانی
سالیان زیادی طول کشید تا مردم مناطق گیلان و مازندران از آیین گذشته خود میتراپرستی دست کشیده و بعد از گذر از چند مرحله تاریخی و هجوم اسکندر کم کم مردم به دین زرتشت گرویدند. بعد از حمله اعراب و شکست یزدگردسوم ساسانی که دین زرتشتی دین رسمی کشور ایران شده بود،  به دین اسلام روی آوردند. آموزه های دینی و روش زندگی صحیح در آیین اسلام برای مردم که طرفدار صلح و آرامش بودند و از طرفی آموخته های آنها را برای داشتن یک زندگی به دور از جنگ و خونریزی تکمیل می نمود باعث شد تا مردم این دیار در کنار سایر تمهیداتی که برای اسلام آوردن آنها اندیشیده شد، به این دین آسمانی روی بیاورند. برخی مورخان اعمال زور و فشار مالیات را از دلایل اصلی اسلام آوردن ایرانیان ذکر کرده اند ولی با خدماتی که ایرانیان بعد از اسلام آوردن در جهت ترویج دین و توسعه آن در جهان برداشته اند و همچنین با وجود اشخاصی نظیر حافظ، سعدی، مولوی، بیرونی، ابن سینا، خوارزمی و صدها دانشمند مسلمان دیگر از ایران که آثار بی بدیل و جاودانه ای از خود در جهان به یادگار گذاشته اند این امر نیازمند بررسی های تاریخی بیشتری است.

بعد از اسلام آوردن ایرانیان و ساکنان مناطق شمال کشور از روی میل باطنی خود که مصداق آیه        "لا اکراه فی الدین" است  مردم به انجام امور مذهبی نظیر نماز و روزه ترغیب شدند.

با بوجود آمدن مذاهب جدید (مُنتزع شده از دین مبین اسلام) نظیر فرقه های حشاشین(اسماعیلیان)، زیدیه و غیره دوباره جنگ و خونریزی های زیادی بر سر به دست گرفتن قدرت در بین فرزندان حاکمان ولایات و فرماندهان نظامی در سخت سر در گرفت که بیشتر ناشی از حس قدرت طلبی آنها بر سرزمین مادری و آباء و اجدادی خود بود. 

منطقه سخت سر و حومه  نیز از این درگیری ها بی نصیب نماند و با فرار تعدادی از حاکمان محلی و واگذاری قدرت، چندین بار مورد تهاجم و غارت قرار گرفت. بعد از مهاجرت آقاپلاسید از اصفهان به سادات شهر در زمان شاه طهماسب اول(به روایتی شاه عباس) و ترویج مذهب شیعه توسط ایشان و سایر علمایی که در نجف و عراق تلمّذ نموده بودند  و به این دیار بازگشتند حوزه های علمیه جان گرفت و به تربیت علما و دانشمندان دینی زیادی همت گماشته شد. افرادی چون الهیان سمامی اشکوری (صاحب مکتب تفکیک) و فرزندان آقاپلاسید به همراه جمعی از سرسلسسه دودمان نحوی(شریعت زاده) نظیر آقا میر عبدالصمد و سکینه آباجی و غیره جهت ترویج مذهب شیعه دوازده امامی در منطقه سخت سر همت گماردند.

ماه رمضان با همه الطافی که داشت باعث بوجود آمدن خرده فرهنگی به نام سحر خوانی نیز شد. سحر خوانی در مناطق ییلاقی رامسر تا چند سال اخیر نیز رواج داشت. افرادی فانوس به دست هنگام سحر از خواب برخاسته و با خواندن اشعاری در مدح حضرت علی و ماه مبارک رمضان مردم را از خواب بیدار می نمودند تا برای خوردن سحری و خواندن نماز صبح آماده شوند.

*در برخی منابع اشاره شده است که ستاره صبح( به زبان محلی) "روجا" شاخص خوبی برای سحرخوانان و مردم عادی بود که حکایت از آمدن صبح و هنگام دست کشیدن از خوردن غذا بود.